“Αέναος αγώνας για το περιβάλλον ”

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΝΤΙΝΟΣ ΓΙΩΤΗΣ

Κύριε Μπανιά, διαπιστώσατε και από κοντά τις επιπτώσεις που έχει για το υδρογραφικό σύστημα της περιοχής το φράγμα της ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ. Γνωρίζετε εξάλλου ότι η εταιρεία έχει υποστεί διάφορες κυρώσεις για τη μη τήρηση των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας του εργοστασίου της. Ωστόσο από αρκετούς υποστηρίζεται ότι τα  μικρά υδροηλεκτρικά είναι ήπιας μορφής επεμβάσεις στο περιβάλλον, συνεπώς αυτό δεν κινδυνεύει. Ποιά είναι η γνώμη σας;
Το αντίθετο συμβαίνει. Με την κατασκευή τέτοιων έργων, όπως αυτό στο σημείο που βρισκόμαστε (σημ.: στο φράγμα της «Μηχανικής» στα Θεοδώριανα) για την παραγωγή ενέργειας ουσιαστικά στερεύουν το ποτάμι. Καταργείται ο φυσικός πλούτος της περιοχής. Δυστυχώς το επιχείρημα δεν ευσταθεί, επειδή στην Ελλάδα έχουμε μάθει να εκμεταλλευόμαστε τη φύση με έναν τρόπο που τελικά την καταστρέφει και οδηγούμαστε σε καταστάσεις μη αναστρέψιμες.

Μολονότι το σύνολο των κατοίκων όχι μόνο του χωριού αλλά και της περιοχής γενικότερα δεν θέλει τα έργα, μολονότι ακόμα και  ο πολιτικός κόσμος του νομού συνολικά αντιτίθεται, εντούτοις η εταιρεία ΤΕΡΝΑ επανέρχεται με νέα σχέδια  για εγκατάσταση δύο εργοστασίων μάλιστα, που θα στραγγίσουν και τα δύο ποτάμια της περιοχής. Πώς το ερμηνεύετε;
Είναι δυστυχώς ένα κλασσικό παράδειγμα, στην Ελλάδα,  περιφρόνησης της θέλησης των κοινοτικών αρχών, των φορέων και των ανθρώπων ενός τόπου. Δεν σέβονται τις αποφάσεις του ΣτΕ. Αυτό σημαίνει βασιλεία των επιχειρήσεων, οι επιχειρήσεις πάνω από τη δικαιοσύνη, τους πολίτες, πάνω από το περιβάλλον. Είναι ένας κανόνας που τείνει να οδηγήσει την κοινωνία και την χώρα σε καταστάσεις παρακμής.

Οι εταιρείες σήμερα, σε σχέση με το παρελθόν,  «διευκολύνονται» νομοθετικά, όπως γνωρίζετε, για την αδειοδότηση, με την έννοια της επιτάχυνσης των διαδικασιών. Γιατί αυτό;
Αυτό που γίνεται σήμερα ουσιαστικά είναι παράνομο. Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τη σχετική πλειοψηφία στην Βουλή για να καταργήσει τη νομιμότητα. Έχουμε κάνει ήδη μια ερώτηση στη Βουλή για το συγκεκριμένο θέμα και μετά την επιτόπου επίσκεψη στο χώρο και τη συζήτηση που είχαμε με την κοινοτική αρχή, θα επανέλθουμε  στη Βουλή με περισσότερα επιχειρήματα. Θα το παλέψουμε το θέμα πολύ σκληρά.Για να είμαι ειλικρινής όμως δεν είμαι και πολύ αισιόδοξος, διότι αυτή η κυβέρνηση -και δεν το λέω για αντιπολιτευτικούς λόγους- καταπατάει τους νόμους σε κεφαλαιώδη ζητήματα, όπως είναι το περιβάλλον. Οι φορείς και οι κάτοικοι της περιοχής ήδη έχουν προσφύγει στο ΣτΕ κατά της νέας αίτησης της εταιρείας ΤΕΡΝΑ για αδειοδότηση.

Ωστόσο αρκετοί από αυτούς αναρωτιούνται αν φτάνουν τα ένδικα μέσα…
Από την προσωπική μου πείρα γνωρίζω ότι όταν και όπου ενεργοποιούνται οι πολίτες υπάρχει η δυνατότητα να αποτραπούν αυτά τα εγκλήματα  κατά του περιβάλλοντος, υπάρχουν νίκες και είμαι πολύ κατηγορηματικός σε αυτό. Από αυτήν την άποψη η ενεργοποίηση των πολιτών μπορεί να αντιστρέψει τα πράγματα και μια αρχική μειοψηφία να μετατραπεί σε  μια μεγάλη πλειοψηφία, όπως έγινε και στην περίπτωση των Θεοδωριάνων, όπου σήμερα το σύνολο σχεδόν των κατοίκων- νέοι, άντρες, γυναίκες, γέροι και γριές- έχουν πειστεί για τις αρνητικές συνέπειες των υδροηλεκτρικών έργων στο χωριό τους. Αν αυτή η μεγάλη πλειοψηφία αποκτήσει συνείδηση ότι δεν πρέπει να περάσει αυτή η καταστροφή, νομίζω ότι αυτός είναι ένας δρόμος που με τη συμβολή και άλλων παραγόντων, οδηγεί στη νίκη.

Οι εταιρείες ξανάρχονται κ. Μπανιά και δεν είναι μόνο εδώ. Να σας θυμίσω το φράγμα του Αγίου Νικολάου στον  Άραχθο, παρότι και εκεί έγινε δεκτή η προσφυγή των κατοίκων από το ΣτΕ…
Είναι ένας αέναος αγώνας. Αυτοί θα επανέρχονται και εμείς, εμπροσθοφυλακή θα κρατάμε ανοιχτά τα μέτωπα. Οι πολίτες και τα κοινωνικά κινήματα πρέπει να σταθούν μπροστά. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Δεν μπορούμε να αφήσουμε την υπόθεση του περιβάλλοντος στη διαχείριση κάποιων.

Το συγκριτικό πλεονέκτημα των Τζουμέρκων, λέγεται, ότι είναι η «υπανάπτυξη», το γεγονός δηλαδή ότι ο τουρισμός δεν άλωσε τα πάντα όπως έγινε σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Το περιβάλλον εδώ  είναι ακόμα παρθένο. Πώς θα πρέπει λοιπόν να αξιοποιηθούν τα Τζουμέρκα, έτσι ώστε και οικονομικά να αναπτυχθούν και το περιβάλλον να μην καταστραφεί;
Κατηγορηματικά αρνούμαι να δεχτώ αυτό που λέγεται από μερικούς ότι υπάρχει υπανάπτυξη στα Τζουμέρκα σκόπιμα για να καταστρέψουν τα Τζουμέρκα.  Υπάρχει εδώ ένας τρόπος ζωής οργανωμένος , που πρέπει να προστατεύσουμε. Παράλληλα να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής που εδράζεται στις παραδόσεις μας, στη συνύπαρξη με τη φύση. Τα Τζουμέρκα είναι από τα λίγα μέρη στην Ελλάδα που δεν έχουν καεί και είναι αντικείμενα θαυμασμού για τους επισκέπτες. Να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες που έχει ο τόπος μέσα από ήπιες μορφές ανάπτυξης.

Εσείς τί  μορφές θα προκρίνατε, για παράδειγμα;
Καταρχήν η πρωτογενής παραγωγή πρέπει να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού και να ενισχυθεί. Ανάπτυξη του τουρισμού ήπιας μορφής και συμβατός με το περιβάλλον, όπου οι επισκέπτες  θα αναζητούν κάτι το διαφορετικό. Ακόμα και παραγωγή ενέργειας με ήπιο τρόπο, με μορφές που δεν διαταράσσουν το περιβάλλον και αποδίδουν και περισσότερο, όπως είναι η αιολική ενέργεια. Δεν μας χρειάζονται φαραωνικού τύπου έργα, όπως είναι η εκτροπή του Αχελώου ή το φράγμα του Αγίου Νικολάου.  Όλα αυτά βέβαια προϋποθέτουν μελέτες και μάλιστα συντονισμένες μελέτες.

Πιστεύετε ότι υπάρχει οικολογική συνείδηση σήμερα στην Ελλάδα;
Είμαι λίγο πιο αισιόδοξος από ό,τι στο παρελθόν. Παλιότερα αν μιλούσες για περιβάλλον σε αντιμετώπιζαν με ειρωνικά χαμόγελα, σήμερα δεν συμβαίνει αυτό. Σιγά - σιγά η ανάγκη για την προστασία του περιβάλλοντος περνάει στη συνείδηση του κόσμου. Και αυτό το θεωρώ στοιχείο ελπίδας και αισιοδοξίας για το μέλλον.

Να σας πω, τότε, ένα στοιχείο απαισιοδοξίας. Διασχίζοντας κανείς τα βουνά, τα ποτάμια, τις θάλασσες της Ελλάδας, συναντά παντού σκουπίδια πεταμένα από εμάς τους πολίτες. Και για αυτό δεν ευθύνεται κανένα κράτος…
Δυστυχώς έτσι γίνεται. Είναι θέμα παιδείας κουλτούρας και είμαστε πάρα πολύ πίσω. Και για αυτό πρέπει να το πολεμήσουμε συστηματικά.

Τί ρόλο βλέπετε να παίζει άμεσα ο ΣΥΡΙΖΑ στις πολιτικές εξελίξεις;
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να γίνει ο νέος πόλος της Αριστεράς και  η αιχμή του δόρατος του συνολικού κινήματος: πολιτών, κοινωνικών κινημάτων, κοινωνικών ευαισθησιών και πολιτικών δυνάμεων που μαζί θα παλέψουν για μια άλλη κοινωνία και για μια άλλη Ελλάδα.

Είστε έτοιμοι να αναλάβετε κυβερνητικές ευθύνες;
Σε αυτήν τη φάση δεν έχουν ωριμάσει ακόμα οι προϋποθέσεις, αλλά μέσα από μια τέτοια διαδικασία που σας προανέφερα μπορεί να συγκροτηθεί μια νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία.

Θα σχηματίζατε με το ΠΑΣΟΚ κυβέρνηση;
Το ΠΑΣΟΚ έχει πολύ μεγάλες ευθύνες για όσα συμβαίνουν σήμερα στην Ελλάδα. Δεν βλέπω το ΣΥΡΙΖΑ σε κυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ. Εγώ βλέπω τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως σας τον περιέγραψα: μια νέα δύναμη. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να συναντηθεί και με άλλες πολιτικές δυνάμεις της κοινωνίας.

Με τη ΝΔ;
Αυτό αποκλείεται.

Τότε με ποιόν;
Τα πράγματα δεν είναι στατικά . Οι δυνάμεις που μπορούν αύριο να συγκροτήσουν αυτή τη νέα πολιτική πλειοψηφία, τη νέα δύναμη εξουσίας μπορούν να προκύψουν από τις σημερινές πολιτικές δυνάμεις με τη μετάλλαξή τους προς το θετικό.

Συμπεριλαμβάνετε και το ΠΑΣΟΚ σε αυτήν την νέα πολιτική πλειοψηφία;
Εάν υπήρχε ένα ΠΑΣΟΚ που θα έβλεπε αυτοκριτικά τον εαυτό του σε σχέση με το παρελθόν του…

Δεν το κάνει αυτό το  ΠΑΣΟΚ;
Δυστυχώς δεν το κάνει.

Ο κ. Μπανιάς, ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, με αφορμή την ερώτηση που κατέθεσε πρόσφατα στη Βουλή με θέμα
τις παραβιάσεις των περιβαλλοντικών όρων από την εταιρεία ΜΗΧΑΝΙΚΗ στα Θεοδώριανα Άρτας  επισκέφθηκε το χωριό. Η συνέντευξη που ακολουθεί έγινε κατά την επιτόπια  επίσκεψη του κ. Μπανιά στο φράγμα της ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ και πριν την απάντηση του υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ Σταύρου Καλογιάννη.
Ως γνωστόν η εταιρεία ΜΗΧΑΝΙΚΗ  παραβιάζει συστηματικά τους περιβαλλοντικούς όρους από το 2004, όταν ξεκίνησε τη λειτουργία του υδροηλεκτρικού εργοστασίου της, με αποτέλεσμα να έχει δεχθεί χρηματικές και διοικητικές κυρώσεις από τη Νομαρχία Άρτας.  Στην ίδια περιοχή υδροηλεκτρικό εργοστάσιο επιδιώκει να κατασκευάσει και δεύτερη εταιρεία, η ΤΕΡΝΑ. Η πρώτη της απόπειρα απέτυχε, μετά την δικαίωση των κατοίκων από το ΣτΕ , στο οποίο προσέφυγαν. Σήμερα η ίδια εταιρεία επανέρχεται και μάλιστα με αίτηση για έργα διπλάσιας ισχύος.