Στράτος Στασινός

"Βρίσκομαι σε μια διαρκή αναζήτηση..."

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΝΤΙΝΟΣ ΓΙΩΤΗΣ

Από το animation και το ντοκιμαντέρ στο fiction. Τί σας οδήγησε εκεί;
'Ολη μου τη ζωή βρίσκομαι σε μια διαρκή αναζήτηση ενδιαφερόντων, από τα πολύ μικρά μέχρι και τα μεγάλα. Τούτο ίσως να οφείλεται και στο ότι από παιδί ξενητεύτηκα, επιβίωσα με τελείως διαφορετικές και ετερόκλητες ενασχολήσεις κι έτσι φτάνοντας στη θύρα του κόσμου της δημιουργικής τέχνης, μπήκα για λίγο στο χώρο του σκίτσου και της ζωγραφικής, συνέχισα στα ντοκιμαντέρ και τώρα δοκιμάζω και δοκιμάζομαι στη μυθοπλασία. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι "μονιμοποιήθηκα" διότι αύριο μορεί να μεταπηδήσω σε κάτι άλλο. Σ' ένα παρόμοιο ερώτημα μιάς συνέντευξης για το περιοδικό του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης απάντησα μ' έναν "ολίγον" πλάγιο τρόπο. Είπα δηλαδή, ότι μια ζωή μένω σε νοικιασμένα σπίτια, αλλάζοντας γειτονιές, πολυκατοικίες και διαμερίσματα έτσι, λοιπόν, δεν ξέρω αν θα μείνω στον κινηματογράφο μυθοπλασίας, διότι υπάρχουν και μικρά πέτρινα σπίτια μακρυά από την πρωτεύουσα, όπου μπορεί κανείς να γράψει, να ζωγραφίσει, ή, απλώς να περάσει καλά.

Πόσο δύσκολο είναι να ξεφύγετε από τον γενέθλιο τόπο;
Δεν θέλησα ποτέ να "ξεφύγω" από τον γενέθλιο τόπο και ούτε ποτέ αισθάνθηκα την ανάγκη να το κάνω. Το αντίθετο θα έλεγα ότι μου συνέβαινε κι απ΄ ότι θυμάμαι για τα μέχρι τώρα του βίου μου, όποτε βρισκόμουν στην ανάγκη της ψυχικής στήριξης, νοερώς επέστρεφα για ν' αντλήσω δύναμη και παρηγορία. Αυτό ίσως να ερμηνεύει μέχρι ενός σημείου, το ότι ο γενέθλιος τόπος αποτελεί πηγή έμπνευσης και υλοποίησης του μέχρι σήμερα έργου μου και αναφέρομαι στο γνωστό και δημοσιοποιημένο κομμάτι του, διότι έχω ασχοληθεί και με άλλα πράγματα τα οποία ουδεμία σχέση έχουν μ' αυτόν.
Η ζωή μας είναι μία "διαρκής επιστροφή" όπως σημείωσε ο Ρολάν Μπάρτ και "η μόνη μας πατρίδα είναι η παιδική ηλικία";
Στην ανθρώπινη φύση υπάρχει η ανάγκη επιστροφής στα παιδικά βιώματα. Τούτο πιστεύω ότι προκύπτει, από μιάν, ασυνήθιστη ίσως, αξιολόγηση της ζωής που βιώνουμε ως ενήλικες και τις τεράστιες διαφορές του "τότε" και του "τώρα".  "Τότε", στην παιδική μας ηλικία, η ψυχή μας βιώνοντας το ασυνείδητο για τον γύρω κόσμο, ήταν παρορμητικά αγνή, ασυναίσθητα άγρια και κυρίως αμόλυντη από τοξικά ανθρώπινα δηλητήρια. "Τώρα", μεγάλοι πλέον και με πλήρη συνείδηση του τι σημαίνει, όχι μόνον οφθαλμός αντί οφθαλμού, αλλά, άνθρωπος εναντίον ανθρώπων, αναζητούμε λίγη από εκείνη τη χαμένη αθωότητά μας.

Σε παλαιότερη συνέντευξή σας εκφράσατε το παράπονό σας για την "απουσία" των τοπικών αρχών από τα γυρίσματα της ταινίας σας. Εκτιμάτε ότι "ουδείς προφήτης στον τόπο του";
Δεν εξέφρασα κανένα παράπονο διότι δεν το συνηθίζω, μια απορία όμως ήταν, κι αυτό το αισθάνθηκα όταν το άκουσα, κι έτσι συνειδητοποίησα το μέγεθός του, από τους συνεργάτες μου. Μού είπαν, λοιπόν, ότι σε όποια πόλη της Ελλάδας κι αν βρέθηκαν, πάντα οι τοπικές αρχές τους καλούσαν για έναν καφέ, μιλούσαν φιλικά μαζί τους και προσπαθούσαν να τους διευκολύνουν σε όποια, ενδεχομένως, προβλήματα προέκυπταν. Τώρα το ομολογώ, αισθάνθηκα ντροπή σαν Αρτινός απένανι σε τόσους ξένους, και αισθάνθηκα ντροπή για λογαριασμό των διαχειριστών της ντόπιας εξουσίας, πιστά αντίγραφα κι αυτοί της, όποιας, ανά τον κόσμο "εξουσίας".
Ως προς το "ουδείς προφήτης στον τόπο του", θα έλεγα πως δεν συμβαίνει στη δική μου περίπτωση, καθώς είμαι πλήρως ικανοποιημένος από την εκτίμηση που μου τρέφουν, οι λίγοι και πολύτιμοι πνευματικοί άνθρωποι και φίλοι και βεβαίως, είναι αμοιβαία τα αισθήματα.

Τί σας αρέσει από την Άρτα;
Δεν θα πώ, σαν τουρίστας, το Γεφύρι! Μου αρέσει και το Γεφύρι, και η Παρηγορίτισσα και η Αγία Θεοδώρα και το πέτρινο κτίριο του Γυμνασίου, για τους δικούς μου, όμως, λόγους. Αυτό όμως που θα ξεχώριζα είναι το χρώμα της μικρής πόλης, της μικρής κοινωνίας, ενός μεγάλου χωριού θα έλεγα, που όσο κι αν η εισβολή του μοντέρνου στοιχείου της αλλοιώνει την όψη, αυτή διατηρεί την ατμόσφαιρα του οικείου. Μιά βόλτα να κάνει κανείς, στον πεζόδρομο της οδού Σκουφά, θα ανταλλάξει δέκα "καλημέρες" με γνωστούς.

Τι δεν σας αρέσει από την Άρτα;
Δεν μου αρέσει το κάστρο (για το μαύρο χάλι του), δεν μου αρέσει το ποτάμι (που δεν διαρρέει την πόλη και είναι σκουπιδότοπος) και δεν μου αρέσει το επίπεδο του πολιτισμού (διότι δεν υπάρχει ενδιαφέρον για τον πολιτισμό).

Πώς κρίνετε, με δυό λόγια, το ελληνικό σινεμά σήμερα;
Ψάχνεται ακόμη! (Απάντησα ακριβώς, με δυό λόγια!).

Γιατί το σύνολο σχεδόν των Ελλήνων σκηνοθετών δεν χρησιμοποιεί σεναριογράφους για την ταινία τους;
Πιστεύω ότι αυτό οφείλεται στην έλλειψη επαγγελματισμού, σε όλο το φάσμα της ελληνικής κινηματογραφικής δημιουργίας. Από τη στιγμή που ο ελληνικός κινηματογράφος απογαλακίστηκε από τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο, απέκτησε μια μορφή περίεργη, ούτε ερασιτεχνικός ούτε επαγγελματικός, κάτι ανάμεσα στα δύο. Στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο, με τους επαγγελματικούς κανόνες, παρόντες υπήρχαν κατ' αρχήν οι σεναριογράφοι, μετά οι σκηνοθέτες και πάει λέγοντας. Από τη δικτατορία και μετά αφέθηκε στην τύχη του, αποκόπηκε από το παρελθόν του, ενώ θα έπρεπε να αποτελέσει μία φυσική συνέχειά του, μπολιάστηκε με διαφορετικές νοοτροπίες κι έτσι δεν απέκτησε ποτέ τη δική του οντότητα με στέρεες βάσεις και δικούς του κανόνες. Αξίζει όμως, να αναφερθεί κανείς και στη βασικώτερη έλλειψη, που είναι μια Ανώτερη Κινηματογραφική Σχολή, η περίφημη Ακαδημία, που χρόνια τώρα ακούμε ότι θα ιδρυθεί. Αυτή η Σχολή θα διαμόρφωνε το επαγγελματικό πλαίσιο και θα έβαζε, στους νέους κινηματογραφιστές, τις βάσεις αυτονόμησης της κάθε ειδικότητας.

Ποια ταινία σας άρεσε στο 47ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και γιατί;
Παρ' όλο που εφέτος είχαμε στη Θεσσαλονίκη μερικές πολύ καλές ταινίες, θα ξεχώριζα το ΡΟΖ του Αλέξανδρου Βούλγαρη, διότι είναι νέος, χειρίστηκε θαυμάσια ένα ευαίσθητο θέμα και κυρίως αποστασιοποιήθηκε από τον κινηματογράφο του πατέρα του.

Γεννήθηκε το 1945 στην Γραμμενίτσα της Άρτας. Σπούδασε Κινούμενο Σχέδιο
και Κινηματογράφο στο Παρίσι.
Ιδρυτικό μέλος της Ευρωπαικής Ενωσης
Κινουμένου Σχεδίου (CARTOON), διατέλεσε και μέλος του πρώτου διοικητικού συμβουλίου της. Ασχολείται μέχρι σήμερα τόσο με τη δημιουργία ταινιών κινούμενου σχεδίου,
όσο και με το ντοκιμαντέρ.
Τα τελευταία χρόνια διδάσκει κινούμενο σχέδιο στο New York College, στην Αθήνα.

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
1979 Περίπατος (κινούμενο μμ)
Του κολυμπητή (κινούμενο μμ)
1987 Άνθρωποι
1990 Στροφάδες (ντοκ.)
1994 Δόκος, το αρχαιότερο γνωστό ναυάγιο στον κόσμο-2200 π.Χ. (ντοκ.)
1998 Ήπειρος (ντοκ.)
Αρχαία Ήπειρος
2006 Πέρα από τη λίμνη