«Θα στήριζα ολόθερμα την αρχή της προνοητικότητας, της προσεκτικής δοκιμής πριν τη χρήση τεχνολογιών με άγνωστες επιπτώσεις»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΝΤΙΝΟΣ ΓΙΩΤΗΣ

Είστε Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας. Πώς προέκυψε;
Καλές σπουδές, αγάπη για την έρευνα, συνεχής προσπάθεια. Από μηχανικός του ΕΜΠ στράφηκα στο μάνατζμεντ. Τότε ήταν ασυνήθιστο. Διδακτορικό στο London Business School. Εκεί είχα συνεργασία με εξαίρετους καθηγητές, έμαθα από αυτούς. Η εμπειρία ήταν πλούσια και καταλυτική. Οι ευκαιρίες ήλθαν χωρίς να τις περιμένω. Έγινα επίκουρος καθηγητής στο London Business School και το 1984 εκλέχθηκα στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο (ΑΣΟΕΕ τότε).

Φύση και Τεχνολογία. Tί είδους σχέση;
Η σχέση είναι αμφίδρομη. Η τεχνολογία στηρίζεται σε φυσικούς νόμους, εργάζεται πάνω σε φυσικές δυνάμεις. Αλλά η σχέση σπάει αν καταναλώνει φυσικούς πόρους που δεν αναπληρώνονται. Αν παραβαίνει τις αρχές της αειφορίας, της βιώσιμης ανάπτυξης. Πρωτεύει ο σεβασμός στη φύση, που δεν την ξέρουμε ακόμα. Πολλές εφαρμογές τεχνολογίας αποδείχθηκαν στην πορεία ζημιογόνες. Π.χ. DTT, φυτοφάρμακα. Άλλες υποβίβασαν τον άνθρωπο σε επίπεδο μηχανής. Ο σεβασμός στον άνθρωπο, στις ηθικές αξίες προέχει. Θα στήριζα ολόθερμα την αρχή της προνοητικότητας, της προσεκτικής δοκιμής πριν τη χρήση τεχνολογιών με άγνωστες επιπτώσεις. Αλλά και την καλλιέργεια ηθικών αξιών στους ερευνητές. Νωρίς στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Ασχολούμενος ενεργά με την περιοχή των Τζουμέρκων, ποιά διαπιστώνετε ότι είναι σήμερα η μεγαλύτερη απειλή ;
Η ερήμωση, η απώλεια ενεργού πληθυσμού. Συνέπεια των εξελίξεων και στρεβλών μοντέλων ανάπτυξης. Καταλήξαμε να μην υπάρχουν ευκαιρίες για νέους στα Τζουμέρκα. Πολλοί λίγοι επιστρέφουν, ελάχιστοι ξεκινούν κάποια βιοποριστική δραστηριότητα στην περιοχή. Δεν έχουν ακόμα εμφανισθεί ελκυστικές ευκαιρίες και πρότυπα ζωής που θα προσελκύσουν τους νέους και θα αρχίσει μια τάση επανόδου.

Έχετε ζήσει στο εξωτερικό. Ποιές είναι οι βασικές διαφορές που άλλοι λαοί, σε σχέση με εμάς, αντιμετωπίζουν το περιβάλλον;
Υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθησία, αντίδραση από την κοινωνία των πολιτών, προηγμένες κρατικές και τοπικές πολιτικές, π.χ. ανακύκλωση. Οι χώρες της δύσης μπήκαν νωρίτερα σε ανάπτυξη και είδαν, θα έλεγα, μεγαλύτερες ζημιές στο περιβάλλον. Είδαν τα όρια της φύσης. Αποτέλεσμα ήταν να υπάρξει αντίδραση, μεγαλύτερη κινητοποίηση της κοινωνίας πολιτών. Η προστασία του περιβάλλοντος έχει μπει πιο βαθειά στην κουλτούρα τους. Ιδιαίτερα στην Ευρώπη.

Τί θα αλλάζατε από την σημερινή εικόνα της Ελλάδας;
Υπευθυνότητα και κοινωνική αλληλεγγύη. Αρετές που είχε η Ελλάδα σε εποχές που ήταν πιο φτωχή. Αλλά και μια Ελλάδα υπέρμαχο της βιώσιμης ανάπτυξης στη διεθνή σκηνή. Που να συνδυάζει κοινωνική ευαισθησία, παράδοση, τη σοφία των προγόνων μας με την τεχνολογία και το νέο. Ένα τρόπο ζωής θα έλεγα.

Εξακολουθείτε να επιστρέφετε στο γενέθλιο τόπο, κυριολεκτικά και μεταφορικά;
Ναι, συχνά πηγαίνω στα Θεοδώριανα, έστω και για λίγο. Εκεί βρίσκω ψυχική γαλήνη. Ανακτώ δυνάμεις. Γυρίζω πίσω σε βασικές ανθρώπινες αξίες.

Τί σας αρέσει από (σ)την 'Άρτα;
Οι σχέσεις, η πνευματική και πολιτισμική δραστηριότητα. Αν και οι επαφές μου έχουν ατονήσει μετά από 15 χρόνια συνολικά στο εξωτερικό.

Τί δεν σας αρέσει από (σ)την Άρτα;
Η ρυμοτομία, η αισθητική των κτιρίων στα στενά παραδοσιακά σοκάκια που έγιναν δρόμοι για το αυτοκίνητο.

Ποιά είναι τα σχέδιά σας για το άμεσο μέλλον;
Να εξαντλήσω την καριέρα μου ως καθηγητής μέχρι το ανώτατο όριο σύνταξης, Θεού επιτρέποντος. Να ανοίξω δρόμους για νέους εξαίρετους ερευνητές, να τους βοηθήσω να πετύχουν διεθνή αναγνώριση και καταξίωση. Να προωθήσω την έρευνα για κοινωνική υπευθυνότητα των επιχειρήσεων, για επιχειρηματικότητα, το νέο μεταπτυχιακό για δημόσια πολιτική και διοίκηση που διευθύνω.

Ποιά συμβουλή έχετε κρατήσει για τη ζωή, ως μότο, από τους γονείς σας;
Αγάπη για τον συνάνθρωπο, αλληλεγγύη, κοινωνική προσφορά.

Ο Σπύρος Λιούκας γεννήθηκε στα Θεοδώριανα το 1947 και τέλειωσε το Α’ Γυμνάσιο Άρτας. Απόφοιτος του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη διοίκηση επιχειρήσεων στο London Business School. Στη σχολή αυτή εργάσθηκε στη συνέχεια ως ερευνητής και μετέπειτα ως καθηγητής. Το 1984 εκλέχθηκε αναπληρωτής καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη συνέχεια έγινε καθηγητής.

Διετέλεσε Πρόεδρος των Τμημάτων Μάρκετινγκ και Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας. Σήμερα διδάσκει στα μεταπτυχιακά International MBA, Athens MBA, Διοίκησης Ανθρωπίνου Δυναμικού και διευθύνει το νέο μεταπτυχιακό στη Δημόσια Πολιτική και Διοίκηση.Επίσης διευθύνει το Εργαστήριο Στρατηγικής και Επιχειρηματικότητας.

Το ερευνητικό του κ. Λιούκα έργο έχει δημοσιευθεί στα πιο έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά και έχει τύχει διεθνούς αναγνώρισης. Έχει ασχοληθεί ως σύμβουλος επιχειρήσεων και έχει συμμετάσχει σε πολλές επιτροπές και ομάδες εργασίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Διετέλεσε Πρέσβης της Ελλάδας στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης από το 1996 έως το 2001