Με αφορμή μια έκθεση ζωγραφικής ο Δημμήτρης Βάσσος εκθέτει τους προβληματισμούς του για την αισθητική του ιστορικού κέντρου της Άρτας.


Η κύρια θεματογραφία της αναδρομικής μου έκθεσης ( στην Πάτρα από 12 Απριλίου μέχρι 15 Μαΐου με 16 ακουαρέλλες και 18 μολύβια) εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις οπτικές προσλαμβάνουσες της πόλης μας, μια και αυτή είναι η πηγή των ερεθισμάτων μου.

Η ακουαρέλλα και το μολύβι, αντίθετα με το λάδι, που χαρακτηρίζεται από την στιβαρότητα του, είναι τεχνικές που χρησιμοποιώ σε αυτή την δουλειά μου εσκεμμένα, γιατί εκφράζουν το ευαίσθητο και φευγαλέο χαρακτήρα των θεμάτων αυτών. Σκηνές σαν το θέατρο με την πόλη που φεύγει, αλλά μπαίνει στο δωμάτιό σου και επιμένει να σε πάρει μαζί της, εσωτερικά με έντονα χρώματα ,όμορφα και εκφραστικά πρόσωπα που έζησες λίγες στιγμές ή και περισσότερες μαζί τους. Κομμάτια από μνήμες προσώπων και πραγμάτων που δεν σου ανήκουν, αλλά σου δίνουν ένα συναίσθημα πληρότητας και χαράς. Θέματα που μου αρέσουν και αγαπώ και γι΄αυτό προσπαθώ να τα ζωγραφίσω.

Η θεματολογία των πινάκων μου δεν έχει καμία σχέση με την νοσταλγία για την παλιά πόλη. Όχι βέβαια . Και οι σύγχρονες πόλεις μπορούν να είναι πολύ όμορφες. Εκφράζω όμως μια θλίψη για την αλλοτρίωση και καταστροφή του ιστορικού κέντρου, που θα έπρεπε όπως σε όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις να προστατεύεται και να αναδεικνύεται. Ίσως αποτελεί και μία πρόταση για να σωθεί ό,τι απομένει.


Τι βλέπει ο επισκέπτης

Με αφορμή όλα παραπάνω και από το γεγονός ότι και η προηγούμενη έκθεσή μου είχε σαν θέμα την πόλη της Άρτας, τίθεται έναν προβληματισμός, τουλάχιστον για μένα, πάνω στην αισθητική της πόλης μας και συγκεκριμένα του ιστορικού της κέντρου που είναι και η πλέον πολυσύχναστη και αναγκαστικά επισκέψιμη περιοχής της.

Τι βλέπει ο επισκέπτης ή ο κάτοικος αυτής της πόλης; α) Τις τεράστιες και απαράδεκτης αισθητικής επιγραφές των καταστημάτων β) τα κατεστραμμένα και θλιβερά, βρίθοντα αποτσίγαρων παρτέρια, με τα αναιμικά φυτά και τα δενδράκια,οσα απέμειναν, που αποψιλώνονται βάναυσα στο βωμό της βιτρίνας και της τέντας του κάθε καταστηματάρχη. γ) πλήθος αυτοκινήτων παράνομα παρκαρισμένων στα πεζοδρόμια και στον πεζόδρομο δ) την απαράδεκτη και ξένη προς την αισθητική και παράδοση της πόλης μας χρωματική επένδυση των κτιρίων ε) τα κατεστραμμένα πεζοδρόμια στ) την βάναυσα επενδεδυμένη με έγχρωμες αλουμινοκατασκευές, δίκην νεοπλουτικών γουναρικών, εξαιρετική τοιχοποιία της οδού Σκουφά ζ) την εγκατάληψη στη φθορά του χρόνου των λίγων σωζόμενων αξιόλογων αισθητικά κτιρίων, μεταξύ των οποίων ενδεικτικά αναφέρω το αρχοντικό του Ζάρα (παλιό Δημαρχείο), το μέγαρο Καζατζή, το μέγαρο Παπακώστα, το κτίριο Παναβέλη κ.ά.

Όλα αυτά μας πείθουν για το αυταπόδεικτο. Και δεν είναι απαραίτητο να βλέπουμε μόνο την πρόσθια όψη των κτιρίων αυτών.Και ας μην διαφεύγει της προσοχής μας ότι δεν είναι μόνο τα διατηρητέα κτίρια που χαρακτηρίζουν την αισθητική μιας πόλης, αλλά η γενική της εικόνα. Η καλαισθησία και η αισθητική ποτέ δεν υπήρξαν κριτήρια των ανθρώπων της πόλης μας, με ελάχιστες εξαιρέσεις τον αείμνηστο Δήμαρχο Κώστα Βάγια που λάτρεψε την Άρτα και το νυν Δήμαρχο Πάνο Οικονομίδη που με πυγμή πραγμάτωσε το όνειρο του Αποστόλη Τσιρογιάννη, την Δημοτική Πινακοθήκη.

Εικαστική πρωτοβουλία

Ας μην ξεχνάμε όμως και μερικές αξιόλογες φωνές, εξ Αθηνών ορμώμενες κυρίως, που δεν ζουν όμως την ισοπεδωτική καθημερινότητα της πόλης μας. Πέραν αυτών ουδείς.

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο. Η γενιά μας στην αισθητική δεν έδωσε εξετάσεις και κόπηκε, αλλά δεν προσήλθε καν. Ό,τι και να μας δείξουν οι επόμενοι από μας στον τομέα αυτό και με όποιο τρόπο το δείξουν θα έχουν δίκαιο.

Αξίζει να αναρωτηθούμε τι βλέπουν οι νέοι μας και σε τι οπτικά ερεθίσματα ανατρέφονται. Υπάρχει μεγάλη διαφορά με τους νέους των ευρωπαϊκών πόλεων που ζουν μέσα στην ιστορία και την αισθητική. Απο ποιο επίπεδο αναφοράς θα κινηθούν προς τα άνω για να βελτιώσουν και σε ποιο βαθμό, τον εαυτό τους και την πόλη τους, όταν αυτή σήμερα τους εκπαιδεύει ανεπαίσθητα, ύπουλα, παθητικά, καταλυτικά και καθημερινά σε απαράδεκτες αισθητικές απόψεις ;

Αγαπητέ Δήμαρχε σίγουρα μπορεί να γίνει κάτι έστω και τώρα. Αλήθεια πόσο χρονοδιάγραμμα θα μπορούσε να δοθεί και ποια κίνητρα, ώστε η υπέροχη αυτή πέτρα των προσόψεων των κτιρίων της Σκουφά να απαλλαγεί από τα φθηνά φτιασίδια του προσωπικού γούστου και όχι της αισθητικής του κάθε καταστηματάρχη ;

Δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 10 τα καταστήματα που σεβάστηκαν το αισθητικό αυτό στοιχείο και μάλιστα το ανέδειξαν.

Με την ευκαιρία αυτής της έκθεσης ας μου επιτραπεί να αναφερθώ και στο ότι αρκετοί αρτινοί και ο υπογράφων μαζί προχωρήσαμε στην σύσταση πριν από ένα χρόνο περίπου μιας αστικής εταιρίας της «Εικαστικής Πρωτοβουλίας» με σκοπό να στηρίξουμε σε αγαστή συνεργασία με τους «φίλους της Δημοτικής Πινακοθήκης» των Αθηνών ,την λειτουργία της Δημοτικής Πινακοθήκης και της προσπάθειες στον τομέα αυτό του εκάστοτε Δημάρχου. Είμαστε όμως λίγοι και πρέπει να γίνουμε πολύ περισσότεροι. Αλλά η τέχνη δεν εγκλωβίζεται ούτε σε μουσεία ούτε σε πινακοθήκες ούτε σε θέατρα.

Πρέπει να είναι ελεύθερη να ζείς μέσα σε αυτή και να αντανακλά στο ρυθμό κάθε ενέργειας του ατόμου. 

Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που η έκθεση μου στην Πάτρα γίνεται στον πολυχώρο πολιτισμού και ψυχαγωγίας Inteal, μια σύγχρονη καφετέρια σε ένα παλιό ύπεροχης αισθητικής κινηματοθέατρο, που κατακλύζεται καθημερινά από νέους ανθρώπους. Πιστεύω ότι τα ερεθίσματα θα είναι θετικά, άσχετα αν τα έργα μου αρέσουν ή όχι.

* Ο Δημήτρη Βάσσος είναι κτηνίατρος