ΟΙ ΑΡΤΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Της Κατερίνας Καρανάσου
H Άρτα δεν είναι η μοναδική πόλη που φέρει το όνομα αυτό.
Μόνο στη Μεσόγειο υπάρχουν ακόμα τρείς:
η Arta του Ούντινε, η Arta της Μαγιόρκα και η κωμόπολη 'Αρτα της Αλβανίας. Υπάρχουν ακόμα οι Άρτες των ΗΠΑ, της Αρμενίας, του Αζερμπαϊτζάν, του Τζιμπουτί. Και αν για τις τελευταίες η ομοιότητα μπορεί να προέρχεται απλώς από συνήχηση, για τις μεσογειακές Άρτες όμως υπάρχουν μεταξύ τους ιστορικές και εδαφομορφολογικές ομοιότητες που αποκλείουν τη σύμπτωση.

ΑΡΤΑ – ΑΜΕΡΙΚΗ

Η Arta Mission Viego βρίσκεται στην κοιλάδα Saddleback, στη νότια Καλιφόρνια, λίγα μόλις χιλιόμετρα από το Λος Άντζελες και έχει πληθυσμό 93.000. Πρόκειται για μια πανέμορφη πόλη που είναι χτισμένη γύρω από μια τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε το 1978. Το νερό της λίμνης είναι τόσο καθαρό που επιτρέπεται τόσο το ψάρεμα όσο και το κολύμπι. Η λίμνη εφοδιάζεται κάθε χρόνο με μια μεγάλη ποικιλία ψαριών. Τα σκάφη, που κινούνται στη λίμνη είναι μόνο ηλεκτρικά και καγιάκ. Γύρω από τη λίμνη υπάρχουν ανεξάρτητες κατοικίες, περιτριγυρισμένες από δέντρα και πράσινο. Άλλωστε η Arta Mission Viego έχει πολυάριθμα πάρκα, περίπου δύο ανά τετραγωνικό μίλι. Ένα από αυτά είναι αφιερωμένο στην χρυσή ολυμπιονίκη Griffith Joyner "Flo-Jo", όπου βρίσκεται ένα χάλκινο άγαλμά της από το 1988. Εκεί στην Άρτα, άλλωστε, η διάσημη αθλήτρια άφησε την τελευταία της πνοή. Στο κέντρο της πόλης, υπάρχουν γραφεία, επιχειρήσεις και πολυκαταστήματα που εντυπωσιάζουν με την κοσμοπολίτικη τους ατμόσφαιρα.


ΑΡΤΑ – ΑΛΒΑΝΙΑ

Εικάζεται πως πήρε το όνομά της, όταν, επί τουρκοκρατίας, κάποιος πασάς έστειλε εκεί σκλάβους από την Άρτα, για να μαζεύουν το αλάτι από τις αλυκές της περιοχής. Η Narta (Άρτα) βρίσκεται στην δυτική Αλβανία, 4χλμ μόλις από το λιμάνι της Αυλώνας ((Vlora) και έχει περίπου 3.500 κατοίκους. H λιμνοθάλασσα της Narta είναι προστατευόμενη περιοχή και σπάνιος υδροβιότοπος. Η λίμνη έχει επιφάνεια είναι περίπου 42 τετρ. χλμ., από τα οποία τα 14 είναι αλυκές. Η λίμνη φιλοξενεί μια ενδιαφέρουσα ορνιθοπανίδα - νερόκοτες, γκρίζους ερωδιούς, πυγμαίους κορμοράνους, αγριόπαπιες- ιδιαίτερα κατά τη χειμερινή περίοδο. Στην περιοχή υπάρχει το νησάκι Zvernec με την εκκλησία της Θεοτόκου. Είναι μια καλοδιατηρημένη βυζαντινή εκκλησία, του 13ου-14ου αιώνα, που περιβάλλεται από ελιές, κυπαρίσια και πεύκα. Η Narta είναι επίσης γνωστή για τoυς αμπελώνες της και την παραγωγή καλού κρασιού.


ΑΡΤΑ – ΙΣΠΑΝΙΑ

Στη Mαγιόρκα της Ισπανίας η Άρτα είναι μια εντυπωσιακή πόλη, χτισμένη στην πλαγιά ενός λόφου, που κυριαρχείται από το μεσαιωνικό κάστρο και το οχυρωμένο παρεκκλήσι του λόφου Santuari de Sant Salvador. Πρώην προπύργιο των Μαυριτανών, πήρε το όνομά της από την αραβική λέξη “jertan”, που σημαίνει κήπος. Η πόλη, που έχει κηρυχθεί από την UNESCO “μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς”, είναι ένας λαβύρινθος στενών δρόμων που οδηγούν μέχρι την κορυφή, με την πανοραμική θέα. Κάθε Ιανουάριο εδώ γίνεται το ετήσιο φεστιβάλ, Festa de Sant Antoni Abat . Νότια της πόλης βρίσκεται ένα από τα σημαντικότερους προϊστορικούς οικισμούς, κατασκευασμένος από τεράστιες πέτρες,  ηλικίας τουλάχιστον τριών χιλιάδων χρόνων. Στο μουσείο της πόλης ο επισκέπτης μπορεί να δει αρχαιολογικά ευρήματα από πέτρα και οστά, διάφορα εργαλεία και χάλκινα αγάλματα που απεικονίζουν ένα θεό πολεμιστή - παρόμοιο με τον θεό Άρη- τον προστάτη των εμπόρων των Βαλεαρίδων. Στο εθνικό πάρκο στη χερσόνησο Γεβάντ, 5 χλ.μ. από το δήμο της Άρτας, βρίσκεται ένα από τα ωραιότερα σπήλαια του κόσμου, εντυπωσιακό για το μέγεθός του και για τους αμέτρητους σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Η είσοδος του σπηλαίου της Άρτας είναι μια τεράστια τρύπα στα πλευρά ενός μεγάλου βράχου, που βλέπει τη θάλασσα. To βάθος του φτάνει μέχρι και τα 450 μέτρα. Κατά τη διάρκεια της κατάκτησης της Μαγιόρκα από τους Χριστιανούς, βρήκαv καταφύγιο εκεί περίπου 2.000 Μαυριτανοί και αργότερα λαθρέμποροι, πειρατές μέχρι και ασκητές. Πιστεύεται ότι ένας γνωστός επισκέπτης του σπηλαίου, o Ιούλιος Βερν, εμπνεύστηκε εκεί το βιβλίο του “Ταξίδι στο κέντρο της Γης” .


ΑΡΤΑ – ΙΤΑΛΙΑ

H ArtaΤerme είναι ένας δήμος 2.300 κατοίκων της επαρχίας του Ούντινε, με πολλά καταλύματα, ξενοδοχεία και παραθεριστικές κατοικίες. Βρίσκεται 110 χλμ. βορειοδυτικά της Τεργέστης, σε μια περιοχή με ιδιαίτερη φυσική ομορφιά, με ποτάμια, λιβάδια, βουνά και δάση με οξιές. Παρουσιάζει ιδιαίτερη ανάπτυξη λόγω των θερμών ιαματικών πηγών της. H πιο γνωστή πηγή της είναι η Pudia (52 π.Χ.) και οφείλει την ονομασία της στους Ρωμαίους. Τα λουτρά καταστράφηκαν αρχικά με την εισβολή των Ούνων και στη συνέχεια των Λομβαρδών. Το 1870 κατασκευάστηκε το πρώτο “spa” , προσελκύοντας, σε λίγα χρόνια, τους ευγενείς της Βενετίας. Η ArtaΤerme, όπως και άλλες λουτροπόλεις της Ιταλίας, καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, με την εισβολή των Αυστρογερμανών. Το 1960 τα λουτρά επαναλειτουργούν. Οι μεγάλες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις με σάουνα, λουτρά ατμού ( με αγωγό κατευθείαν από τις πηγές), γυμναστήρια, φυσιοθεραπεία προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους επισκέπτες. Τοπικά προϊόντα είναι οι μαρμελάδες με φρούτα του δάσους, τυριά φτιαγμένα σε αλπικές καλύβες με τον παραδοσιακό τρόπο “malga” και τα αποξηραμένα μανιτάρια.


ΑΡΤΑ - ΑΡΜΕΝΙΑ
Η Artashat βρίσκεται στην περιοχή του Αραράτ, στην Αρμενία και είναι μια σύγχρονη πόλη των 35 χιλιάδων κατοίκων. Η αρχαία πόλη ήταν πρωτεύουσα της  Αρμενίας από τον 2ο αι. π. Χ. μέχρι τον 5ο αι. μ. Χ. Το όνομα της πόλης προέρχεται από την ιρανική γλώσσα και σημαίνει η "χαρά της Άρτας." Τα τελευταία χρόνια η Artashat άρχισε να αναπτύσσεται ταχύτατα με πολλές νέες τράπεζες, γραφεία και πολυκαταστήματα. Διαθέτει έναν τοπικό τηλεοπτικό σταθμό και εφημερίδες. Ακόμα διαθέτει Σχολή Καλών Τεχνών, Μουσική σχολή και Γυμναστική Ακαδημία.
 

ΑΡΤΑ - ΤΖΙΜΠΟΥΤΙ

Bρίσκεται στο νοτιοανατολικό Τζιμπουτί, στον κόλπο του Άντεν. Eίναι αραιοκατοικημένη με πληθυσμό λιγότερο από 7.000 κατοίκους, στην πλειονότητα τους μουσουλμάνοι. Eπίσημη γλώσσα είναι τα γαλλικά, τα αραβικά και τα σομαλέζικα Αφάρ. Η Άρτα είναι πρωτεύουσα ενός νεοσύστατου διοικητικού τμήματος, που δημιουργήθηκε μετά τον εμφύλιο πόλεμο, που έληξε το 1994. Aπέχει από την πρωτεύουσα Τζιμπουτί 30 χλμ. Το Τζιμπουτί είναι το βασικό λιμάνι της χώρας που εξυπηρετεί την ανατολική Αφρική. H Άρτα του Τζιμπουτί είναι φημισμένη για την θαλάσσια φυσική της ομορφιά με αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να έχει αναπτυχθεί τουριστικά. Θεωρείται ένα από τα πιο όμορφα σημεία για καταδύσεις στην περιοχή, δεδομένου ότι η μορφολογία της περιοχής είναι τέτοια που βοηθά στην ανάπτυξη κοραλλιών και είναι τόπος συνάντησης για χελώνες, μπαρακούντας, φάλαινες, καρχαρίες και πολλά είδη ψαριών.


ΑΡΤΑ - ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ

Η Άρτα είναι ένα χωριό που βρίσκεται κοντά στο όρος Talish,στο νότιο Αζερμπαϊτζάν, 4 χιλιόμετρα μόλις από τα ιρανικά σύνορα. Ανήκει στο δήμο Lerik Rayon και έχει 162 κατοίκους. Στο παρελθόν η γύρω περιοχή είχε σημαντική παραγωγή κρασιού, αλλά σήμερα η κύρια οικονομική δραστηριότητα είναι η καλλιέργεια καπνού.