Έτσι ήρθαν τα πράγματα, μα έτσι δε θα πάνε
Ασίζ Νεσίν

Ίσως περισσότερο από κάθε άλλη φορά, μάχεται σήμερα η Άρτα με τις πενιχρές της δυνάμεις να δαμάσει το χρόνο και να κρατήσει αναμμένη τη δάδα του πολιτισμού και της τέχνης. Και οι πολίτες της βγαίνουν στους δρόμους, γιατί δεν την αντέχουν την περιφρόνηση της ιστορίας τους και το μαρασμό των πολιτισμικών θησαυρών τους. Μάχεται σήμερα η Άρτα εναντίον του κακού εαυτού της. Που συμβιβάζεται και σιωπά. Και συρρικνώνεται στα ελάχιστα τετραγωνικά της κεντρικής της πλατείας. Και φλυαρεί ακατάπαυστα πίνοντας καφέδες και βλέποντας τα βράδια ποδόσφαιρο.
Μπορεί να της λείπουν πολλά. Και μπορεί, περισσότερο απ’ όλα, να της λείπει η πνευματικότητα που της πρέπει. Γιατί η Άρτα ανήκει στις εξαιρετικές εκείνες περιπτώσεις πόλεων που λαμπρύνουν την ιστορία με το παρελθόν τους και κοσμούνται με μνημεία και αξίες που αντέξανε τόσους αιώνες και γίνανε οι γέφυρες που ενώνουν το πριν με το τώρα. Ζούμε πάνω στις αρχαιότητες. Πριν γίνουν συντρίμμια και θρύψαλα, είναι ανάγκη να μελετήσουμε καλά και ν’ αναδείξουμε την ιστορία τους, για να πατήσουμε σταθερά στο παρόν μας και να φυτέψουμε πάνω του την προοπτική και την αναγέννηση.
Γιατί δε λείψανε από τούτη την πόλη κι ούτε λείπουν οι άνθρωποι που ψάχνουν και μελετούν και γυρεύουν κι ονειρεύονται το καλό και το ωραίο. Δεκάδες μορφές του πνεύματος και της τέχνης καταθέτουν το ακριβότερο νόμισμα της ψυχής τους σ’ αυτόν το φωτεινό δίσκο της ανάγκης, για να φυσούν δυνατότερα μέσα στην πόλη τ’ αγέρια του λόγου και να πνέει δροσερότερη η αύρα της δημιουργίας και της ποίησης.
Αλλά οι άνθρωποι αυτοί ξέρουν καλά κι αισθάνονται πως δεν έχει μέλλον το έργο τους και τ’ όνομά τους θα σβήσει νωρίς, αν μέσα σ’ αυτούς τους τρομερούς κλυδωνισμούς των καιρών μας εξακολουθούν να μένουν άστεγοι και κλεισμένοι στον εαυτό του ο καθένας. Γιατί βλέπουν να ορθώνεται μπρος τους συχνά το τείχος μιας νέας βαρβαρότητας, που απεχθάνεται και διώκει τη σκέψη, την κριτική και την άρνηση.
Μα φτάνει καμιά φορά το λίγο και το ελάχιστο για να συλλογιστούμε τι θα ’ναι μια πόλη με δρόμους μεγάλους, με πολυτελείς οικοδομές και επιβλητικά δημόσια κτίρια. Τι θα ’ναι μια πόλη με στολίδια κα φώτα παντού, με ταβέρνες και μαγαζιά παντός είδους, με γυμναστήρια και γήπεδα, με ακριβά αυτοκίνητα και υπόγεια πάρκιν. Τι θα ’ναι μια πόλη πνιγμένη στο χρήμα και στη χλιδή, μα νεκρή από θέατρα, βιβλιοθήκες και κέντρα πολιτισμού. Τι θα ’ναι μια πόλη με ανθρώπους που δε στοχάζονται, που δε διανοούνται και δεν ανησυχούν.
Αν δεν ανησυχούν και σιωπούν και βολεύονται οι άλλοι, δεν μπορεί – και δεν τους ταιριάζει – να σιωπούν και βολεύονται με μια κατάσταση στασιμότητας και μιζέριας οι άνθρωποι που στοχάζονται και αποτυπώνουν το στοχασμό τους μ’ αυτόν ή μ’ εκείνον τον τρόπο. Οι Αρτινοί του πολιτισμού και της τέχνης έχουν ένα λόγο περισσότερο απ’ τους άλλους ν’ ανησυχούν και να ψάχνουν τρόπους και μέσα για ν’ αλλάξουν το τοπίο στην πόλη μας και να βάλουν τη δική τους σφραγίδα στα πράγματα που δε θα πάνε όπως ήρθαν, μα θα πάνε αλλιώς.