Bιωματική Μάθηση στα Τζουμέρκα

Του Χρήστου Λάμπρη

Η Trekking Hellas, πρωτοπόρος στην ανάπτυξη και διάδοση ειδικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού στην Ελλάδα από το 1986, πρωτοπορεί και πάλι.
Σχεδίασε ένα πρόγραμμα δραστηριοτήτων Βιωματικής Μάθησης (ΒΙΩ.ΜΑ) σε συνεργασία με το Δασικό Χωριό Κέδρος και το ξενοδοχείο Γεφύρι Πλάκας, δημιουργώντας μια διαφορετική πρόταση εναλλακτικών διακοπών. Το πρόγραμμα ΒΙΩ.ΜΑ σχεδιάστηκε έτσι ώστε να προσφέρει αυθεντικές εμπειρίες και γνώσεις  ζωής στους επισκέπτες της περιοχής και ειδικά στους νέους που ζουν στις πόλεις και δεν έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά τις παραδοσιακές ασχολίες των κατοίκων της υπαίθρου. Προς το παρόν το πρόγραμμα περιλαμβάνει τις δραστηριότητες: α) γνωριμία με τη μελισσοκομία, β) παραδοσιακούς τρόπους ψαρέματος ποταμού, γ) νομαδική ζωή, και δ) οι δρόμοι του ψωμιού. Παράλληλα σχεδιάζει και άλλες δραστηριότητες οι οποίες θα αναπτυχθούν μελλοντικά. Ενδεικτικά αναλύουμε δύο από τις δραστηριότητες και τον τρόπο υλοποίησής τους
Η μελισσοκομία είναι μία από τις πλέον ενδιαφέρουσες βιωματικές δραστηριότητες. Όλοι μας γνωρίζουμε την αξία του μελιού και τις θρεπτικές ιδιότητές του, όμως ελάχιστοι γνωρίζουν το πώς παράγεται. Με τη δραστηριότητα αυτή σχεδιασμένη και προσαρμοσμένη στην αγροτουριστική της διάσταση, με ανθρώπους που γνωρίζουν καλά το αντικείμενο, οι συμμετέχοντες μπορούν να δουν τις κρυφές πτυχές της παραδοσιακής μελισσοκομίας. Όλοι φορούν μελισσοκομικές μάσκες προστασίας και παρέα με το μελισσοκόμο επισκέπτονται και ανοίγουν μία από τις κυψέλες. Με τον τρόπο αυτό βλέπουν όλοι από πολύ κοντά πώς εργάζονται οι εργάτριες μέλισσες, πώς αναζητούν την τροφή τους, πού την αποθηκεύουν, τι κάνουν οι κηφήνες, γιατί θανατώνονται και πώς γίνεται η συλλογή του μελιού. Μαθαίνουν για τις κερήθρες, τις βασίλισσες, το βασιλικό πολτό, τη γύρη, το κερί, την πρόπολη, το κεντρί της μέλισσας και γενικά ανακαλύπτουν όλη τη συναρπαστική μυστική ζωή των μελισσών. Η παρουσίαση ολοκληρώνεται γευόμενοι μέλι και μαθαίνοντας για τη θρεπτική αξία του και τους δεκάδες τρόπους χρήσης του.
Σε μια άλλη δραστηριότητα, τους παραδοσιακούς τρόπους ψαρέματος ποταμού, γίνεται γνωριμία με διάφορους τρόπους ψαρέματος όπως πεζόβολο, σουλπί-καλαμωτή, απόχη, και άλλα. Κάποιοι απ’ τους τρόπους αυτούς έχουν εδώ και χρόνια εξαφανιστεί ή παραμεριστεί. Σε επιλεγμένες τοποθεσίες του Αράχθου, γίνεται επίδειξη και εφαρμογή των διάφορων τεχνικών ψαρέματος. Με τη βοήθεια του συνοδού οι συμμετέχοντες κατασκευάζουν σουλπί, και μαθαίνουν για τον τρόπο κατασκευής του πεζόβολου που χρειάζεται περίπου 45 000 κόμπους!!!! για να τελειώσει και περίπου 3 μήνες πλέξιμο. Παράλληλα μαθαίνουν για τα είδη των ψαριών του ποταμού, καθώς και αντιπροσωπευτικά είδη των ασπόνδυλων οργανισμών που υπάρχουν στο ποτάμι και τον βιότοπο ενός εξαιρετικά σπάνιου θηλαστικού που υπάρχει πλέον σε λίγα ποτάμια της Ελλάδος και απειλείται  με  εξαφάνιση, τη Βίδρα (Lutra-lutra).
Δραστηριότητες αυτού του είδους προκαλούν ήδη μεγάλο ενδιαφέρον, ειδικά σχολείων που θέλουν να εντάξουν δραστηριότητες περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στο πρόγραμμά τους, συμβάλλοντας έτσι στη σταθερή άνοδο του τουρισμού προς τα Τζουμέρκα. Εκτιμάται ότι η αύξηση της τουριστικής κίνησης προς τα Τζουμέρκα το τρέχον έτος βελτιώνεται σε ποσοστό περίπου 20%, το οποίο μέσα στο γενικό κλίμα της ύφεσης και της κρίσης που αντιμετωπίζουν άλλοι τουριστικοί προορισμοί της χώρας, φαντάζει ως άθλος.