2005-2012, ΠΕΡΙΟΔΟΣ Α'
Σας ευχαριστούμε
ΑRTA PRESS


Σπήλαιο Περάματος - Έργο Φύσης

Δημοσίευση: 16-09-2008 - Τεύχος: Τεύχος 34 (Σεπτέμβριος 2008)



 

ΣΠΗΛΑΙΟ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ
έργο φύσης

Της Μαρίας Τσόδουλου

Στα σπλάχνα του λόφου Γκορίτσα, δίπλα στη λίμνη Παμβώτιδα, βρίσκεται ένα παραμυθένιο παλάτι με σταλακτίτες και σταλαγμίτες.

Το φημισμένο σπήλαιο που ανακαλύφθηκε τυχαία το 1940, βρίσκεται, σε απόσταση μόλις 4 χιλιομέτρων, βόρεια της πόλης των Ιωαννίνων. 'Εχει έκταση 14.800 τετραγωνικά μέτρα, σταθερή θερμοκρασία αέρα, χειμώνα -καλοκαίρι, 18οC και νερού 14o C. Πρόκειται για είναι ένα ενεργό σπήλαιο - σε αντίθεση με άλλα όπου η σπηλαιογέννεση έχει σταματήσει-  με πιο ενδιαφέροντα στοιχεία τα είδη των σταλακτιτών και σταλαγμιτών, την ποικιλία των σχηματισμών και την διαφορετικότητα των αιθουσών σε όλη την διαδρομή και τέλος τους χρωματισμούς του σταλακτικού υλικού. Το σπήλαιο αποτελεί τμήμα κοίτης υπόγειου ποταμού ηλικίας 1.500.000 χρόνων. Φιλοξενεί 19 διαφορετικά είδη ασβεστολιθικών αποθεμάτων (την ίδια ώρα που σε άλλα σπήλαια υπάρχουν μόνο 4 ή 5 διαφορετικά είδη). Ξεχωριστή είναι η ύπαρξη ζωικών οργανισμών που βρέθηκαν λίγο πριν το 1960 και αποδίδονται σε οικογένεια σπηλαίας άρκτου που έζησε πριν 600.000 χρόνια.

ΚΕΝΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ
Νούφαρα, κάκτοι, κυπαρίσσια, γλυσίνες, μέδουσες είναι κάποια από τα σχέδια τα οποία η φύση κέντησε στο σπήλαιο Περάματος.
Στην οροφή του σπηλαίου παρατήρησα ένα σύνολο από μαστοειδείς και ιδιόμορφους σταλακτίτες, ενώ τα πλευρά του αποτελούνται από χονδρούς και ανώμαλους στύλους που δημιουργήθηκαν από την ένωση σταλακτιτών και σταλαγμιτών. Μάλιστα οι τεράστιες κολόνες του πρώτου ορόφου μοιάζουν με ελαιόδεντρα, ενώ ο στενός διάδρομος που ακολουθεί είναι οι κατακόμβες που τελειώνουν στο γραφικό δασάκι με δέντρα «Νάνους». Ανεβαίνοντας την σκάλα που ακολουθεί έφτασα στον επονομαζόμενο Διάδρομο των Ανακτόρων το περιστύλιο του οποίου τελειώνει στην Ωραία Πύλη, εκεί όπου αρχίζουν τα «Βασιλικά Ανάκτορα». Οι σταλακτίτες που κρέμονται από την οροφή σου δίνουν την αίσθηση αλαβάστρινων παραπετασμάτων, ενώ στο δάπεδο ξεδιπλώνονται μπροστά σου πλήθος λουλουδιών, ένα δάσος από κυπαρίσσια και μια θημωνιά από χόρτα, ενώ λίγο πιο κάτω σταλαγμίτες έχουν πάρει την μορφή Τζαμιού το οποίο οι υπεύθυνοι ονόμασαν «Το Τζαμί του Αλί Πασά».

ΣΤΑ ΑΝΑΚΤΟΡΑ ΤΗΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ
Προχωρώντας, λίγο πριν το τέλος του θαλάμου, στην ανατολική γωνία, έφτασα σε έναν ακόμα θάλαμο γνωστό και ως παρρεκλήσι αφού στη μέση του υπάρχει ένας ψηλός σταλαγμίτης που στην κορυφή του έχει σχηματιστεί ολοκάθαρα ένας σταυρός. Προχωρώντας στον επόμενο θάλαμο, ξεναγήθηκα στα «Ανάκτορα της Περσεφόνης». Ο χαρακτηρισμός δικαιολογείται απόλυτα καθώς η εντύπωση που δημιουργείται στον επισκέπτη, με το κρεμασμένο από την οροφή πέπλο και στον τοίχο λευκό αρμόνιο και μπροστά του σχηματισμένοι φρουροί, ταιριάζει απόλυτα για κατοικία υποχθόνιου θεού. Λίγο πιο κάτω η ξενάγηση συνεχίζεται στα «ανάκτορα του Πλούτωνα» και κατόπιν στο «θάλαμο της Γλυσίνας», ένας θάλαμος πλούσιος σε σταλακτίτες που μοιάζουν με λουλούδια, ενώ η σκάλα που ακολουθεί με οδηγεί στη «Νεκρική Πολιτεία», έναν χώρο όπου η εντύπωση της καταστροφής από τους πεσμένους ογκολίθους είναι έντονη. Συνεχίζοντας την διαδρομή μου έφτασα σε δύο παράλληλους θαλάμους, στο «θάλαμο του Πλατάνου» και αριστερά στο «θάλαμο του ψηφιδωτού κηροπηγίου», στο οποίο παρατηρώντας προσεκτικά ξεχώρισα τη σχηματισμένη μορφή ενός δεσπότη που στηρίζεται σε μια πατερίτσα. Στο δάπεδο μπορεί κανείς να διακρίνει σκορπισμένα μωσαϊκά σχηματισμένα από λιθωματικό υλικό ενώ λίγο πιο κάτω υπάρχει μια λιμνούλα με λίθινα κατασκευάσματα όμοια με νούφαρα. Για να μπει κανείς στον επόμενο θάλαμο περνά μια πύλη στην οποία οι σταλακτίτες μοιάζουν με μανδύες ενώ το τέλος του θαλάμου αυτού καλύπτει τέμπλο και ευθύς αμέσως μπαίνουμε στο θάλαμο του βωμού, έναν θάλαμο πλούσιο σε χρώματα και σχήματα. Μπαίνοντας στον τελευταίο θάλαμο που οδηγεί στην έξοδο, ρίχνω πίσω μου μια ματιά. Ο χαμηλός φωτισμός που υπάρχει στο χώρο, οι ποικίλες σκιές που δημιουργούνται από τους αναμμένους προβολείς σε συνδυασμό με την υγρασία που επικρατεί στο χώρο μου δημιούργησαν μια ποικιλία συναισθημάτων κυρίως όμως δέος, θαυμασμό για το μεγαλείο της φύσης και γιατί όχι και φόβο.

ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΗΣ
Παρά τα πλεονεκτήματα του σπηλαίου, οι άνθρωποί του δεν εφησυχάζουν και επιδιώκουν την περαιτέρω αξιοποίησή του. Άλλωστε όπως επεσήμανε ο πρόεδρος του Σπηλαίου Κωνσταντίνος Γκόγκος  "το σπήλαιο Περάματος Ιωαννίνων είναι το μεγαλύτερο σε έκταση στην Ελλάδα και το πρώτο τουριστικά αξιοποιημένο σπήλαιο,από τις αρχές της δεκαετίας του '60, όταν άρχισε τη λειτουργία του. Αποτελεί ένα σημαντικό τουριστικό προορισμό για ολόκληρη την περιοχή των Ιωαννίνων, για χιλιάδες Έλληνες και ξένους επισκέπτες. Σήμερα ο αριθμός των επισκεπτών ανέρχεται στις 100.000 περίπου ετησίως, ενώ παλαιότερα ο αριθμός αυτός ήταν μεγαλύτερος".
Ο κ. Γκόγκος δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις δυσκολίες που υπάρχουν, αλλά και στις προσπάθειες που γίνονται, τονίζοντας πως υπάρχουν αξιόλογα τμήματα που δεν έχουν αξιοποιηθεί ακόμα. "Γίνεται προσπάθεια για την αξιοποίηση ενός τμήματος κοντά στην αίθουσα των «Βασιλικών Ανακτόρων», όπου υπάρχει κατάλευκο υλικό κρυσταλλοειδών σταλακτιτών κυρίως. Το Σπήλαιο Περάματος δεν λαμβάνει καμία επιχορήγηση. Συντηρείται από τα έσοδά του (εισιτήρια).  Ο φωτισμός που άλλαξε στις αρχές της δεκαετίας του '90 δημιουργεί τα κυριότερα προβλήματα με το λεγόμενο «πρασίνισμα». Η μεγάλη υγρασία επίσης στις ηλεκτρολογικές και άλλες εγκαταστάσεις. Η Δημοτική Αρχή προχωρεί σε μια εκτεταμένη ανάπλαση της οδού Σπηλαίου μήκους 400 μ. (πλακοστρώσεις, αναπλάσεις πλατειών, πάρκινγκ).
Mε ενημερώνει ότι φέτος θα αρχίσει η πλήρης ανακατασκευή του καταστήματος στην έξοδο του Σπηλαίου καθώς και του υπάρχοντος κτίσματος στην είσοδο του οικισμού με την μετατροπή του σε χώρο υποδοχής επισκεπτών και προβολής του σπηλαίου, του Λιμναίου συστήματος και της περιοχής γενικότερα με την εγκατάσταση τηλεματικού δικτύου info - κιόσκια πληροφοριών, αγορά τουριστικού τρένου, δημιουργία διαφημιστικού υλικού κλπ  (όλες οι παραπάνω ενέργειες είναι ενταγμένες στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Interreg IIIA Ελλάδας - Ιταλίας και αφορούν το Σπήλαιο Περάματος Ιωαννίνων και το Σπήλαιο Castallana στο Μπάρι της Ιταλίας προϋπολογισμού 1.1560,00 ευρώ).

Ο ΔΗΜΟΣ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ
“Η αξιοποίηση - χάραξη τουριστικών διαδρομών στο Μιτσικέλι -καταλήγει ο κ. Γκόγκος-  η ανάπλαση της περιοχής του Λιμανιού του Περάματος όπου ήδη υπάρχει εγκατάσταση υδροπλάνων με διαδρομές προς τα Επτάνησα, και τα δημοτικά διαμερίσματα Λιγκιάδων (παραδοσιακός ορεινός οικισμός) και Αμφιθέας δίπλα στη λίμνη με ξενώνες και ταβέρνες, μαζί με τον οικισμό του Περάματος αποτελούν το τρίγωνο της τουριστικής ανάπτυξης του Δήμου Περάματος. Ιδιαίτερα με τη λειτουργία του κέντρου προβολής του σπηλαίου και της περιοχής (με εκπαιδευτικού περιεχομένου προβολές), προσδοκούμε κυρίως σε μεγαλύτερη προσέλευση των μαθητικών εκδρομών ”.