Η ΜΑΓΕΙΑ ΜΙΑΣ ΣΤΑΓΟΝΑΣ

Από τους αρχαίους χρόνους μέχρι τις μέρες μας,όλοι οι πολιτισμοί λάτρεψαν το άρωμα.Ποιητές το ύμνησαν, οι πιστοί κάθε θρησκείαςτο προσέφεραν στους θεούς τους,γυναίκες φιλονίκησαν μεταξύ τους για να το αποκτήσουν.

Της Νάνσυ Λιαπτσή

Η τέχνη του αρώματος ξεκίνησε από την Αίγυπτο και εξαπλώθηκε σύντομα σε όλο τον αρχαίο κόσμο. Οι Αιγύπτιοι όμως δεν αρκέστηκαν στα εγχώρια προϊόντα τους και  εισήγαγαν αρωματικές ουσίες, όπως το laudanum από την Αραβία και την Ανατολική Αφρική, το galbanum και το frankincense από την Περσία.  Την εποχή κατά την οποία οι Αιγύπτιοι άλειφαν το σώμα τους με κανέλα και μέλι, οι Πέρσες βασιλείς προτιμούσαν να φορούν αρωματισμένα στεφάνια από γιασεμί , μύρο , βιολέτες και κόκκινα τριαντάφυλλα. Στην Περσία αναπτύχθηκε η μέθοδος συντήρησης των λουλουδιών. Αφού αποξήραιναν τα τριαντάφυλλα, τοποθετούσαν τα πέταλα τους σε αεροστεγή βάζα για να τα ανοίξουν σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

Στην αρχαία Ελλάδα το άρωμα συνδέθηκε με τη θρησκεία. Πολλά κείμενα κάνουν λόγο για την ευωδιά που άφηναν πίσω τους οι θεοί όταν εμφανίζονταν. Στην Οδύσσεια, ο Όμηρος αναφέρει την πρακτική της επάλειψης των νεκρών με αιθέρια έλαια. Στους γάμους, οι ακόλουθες της νύφης φορούσαν κορόνες φτιαγμένες από υάκινθους.

Στην αρχαία Ρώμη μυρωδιές αναδίδονταν από κάθε ναό και σπίτι. Οι άντρες εφηύραν άλλωστε το ξύρισμα και το αφτερ σειβ.

Το άρωμα θριάμβευσε κατά την εποχή της Αναγέννησης. Από τα κατώτερα ταξικά λαϊκά στρώματα μέχρι τα ανώτερα, χωρικές και βασίλισσες φιλονικούσαν για τις συνταγές των Ιταλών αρωματοποιών. Στο μεταξύ οι  πρώτες ύλες -κακάο, βανίλια, κάρδαμο, πιπέρι, καπνό, γαρίφαλο κ.α.- που έφερναν οι εξερευνητές από τα πέρατα του κόσμου, προσέθεταν νέα συστατικά στα αρώματα. Ξένοι αρωματοποιοί από την Ιταλία και την Ισπανία εγκαταστάθηκαν στο Παρίσι και επιδόθηκαν στην τέχνη της αρωματοποιίας, κάνοντας μόδα τα αρωματισμένα γάντια.

Η σύγχρονη ιστορία του αρώματος σχετίζεται κυρίως με τη Γαλλία και ειδικά με το γαλλικό νότο, το Μονπελιέ και την Γκρας της Προβηγκίας. Ειδικά στην Γκρας καλλιεργούνται βιολέτες, λεβάντα, γιασεμιά, γαρύφαλλα και τριαντάφυλλα. Μέχρι σήμερα παραμένει  η αδιαφιλονίκητη πρωτεύουσα του αρώματος, αφού απασχολεί 2.000 άτομα, ο ετήσιος τζίρος της ανέρχεται σε 600 εκατομμύρια δολάρια και αντιπροσωπεύει το 6% της παγκόσμιας αγοράς.

Αρχικά τα αρώματα εξάγονταν από φυσικά προϊόντα.  Ομως απαιτούνταν μεγάλες ποσότητες. Για παράδειγμα, για την εξαγωγή ενός κιλού αιθέριου ελαίου από γιασεμί, χρειάζονται 4,5 εκατομμύρια λουλούδια, που ζυγίζουν 750 κιλά. Έτσι από τα τέλη του 19ου αιώνα, έκαναν την εμφάνιση τους τα πρώτα συνθετικά προϊόντα. Η εξέλιξη των τεχνικών έφερε μια πραγματική οσφρητική επανάσταση. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα το άρωμα έγινε προϊών πολυτελείας, απέκτησε διάφορα ονόματα και μπουκάλια. Αυτό το χρωστά στον Κορσικανό Φρανσουά Κοτί , ο οποίος ένωσε το ταλέντο του με τον σχεδιαστή Ζακ Λαλικ. Και αφού λοιπόν ο Κοτί άνοιξε τον δρόμο για τη σύγχρονη βιομηχανία αρωμάτων, μέσα στις επόμενες δεκαετίες, η γυναικεία χειραφέτηση απαιτούσε φρεσκάδα και δυναμική. Στο Marie Claire, το πρώτο εβδομαδιαίο γυναικείο περιοδικό, οι μόδιστροι επέβαλαν αρώματα με χαρακτήρα και προσωπικό στιλ. Τη δεκαετία του 1950 μπήκαν στο αρωματικό παιχνίδι και οι Η.Π.Α, με κυρίαρχη εκπρόσωπο την Estee Lauder. Οι μυρωδιές έγιναν σοβαρότερες και ευκολότερες. Στον άνεμο επανάστασης της δεκαετίας του 1960 το πατσουλί βγήκε στους δρόμους. Μερικά χρόνια αργότερα γεννήθηκαν τα αντρικά eau de toilette.Τόσο στη Γαλλία όσο και στις Η.Π.Α δημιουργήθηκαν αρώματα-ιδέες για σοφιστικέ και προκλητικές ή φυσικές και ρομαντικές γυναίκες. Σήμερα αρώματα από βανίλια, καραμέλα ή γάλα προσφέρουν την αίσθηση ασφάλειας της παιδικής ηλικίας. Ο άντρας αφήνεται με τη σειρά του στον κόσμο των αισθήσεων για να ελκύσει και να αποπλανήσει τις γυναίκες με αρώματα της θάλασσας και του βουνού.

To σημαντικό για κάθε άρωμα είναι το μήνυμα που μεταφέρει. Πρέπει πρώτα από όλα να εκφράζει την εποχή του, όπως το Shalimar του οίκου Guerlain το 1925 , το Opium του Yves Saint Laurent το 1977 ή το Poison του Dior το 1985, τα οποία βρίσκονται ακόμη και σήμερα στην κορυφή των προτιμήσεων του κοινού. Αυτό επιτυγχάνεται από τις διαφημίσεις αρωμάτων, που προωθούν την κατάλληλη εικόνα. Το άρωμα συνδέεται με κοινωνική καταξίωση, με τη φρεσκάδα και με την αποτελεσματικότητα. Φυσικά οι εποχές αλλάζουν και μαζί με αυτές και οι τρόποι διαφήμισης και προβολής των προϊόντων και έτσι ενώ το 1857 διαφήμισαν το άρωμα « Musk Cologne » με δυο ζωγραφισμένα ελάφια, το 1986 στη διαφήμιση του « Wild Musk » μια γυναίκα σπρώχνει έναν άντρα σε έναν τοίχο και του σκίζει το πουκάμισο…!