2005-2012, ΠΕΡΙΟΔΟΣ Α'
Σας ευχαριστούμε
ΑRTA PRESS


Ταξίδι στον Άρη

Δημοσίευση: 12-04-2008 - Τεύχος: Τεύχος 30 (Απρίλιος 2008)



 

Ταξίδι στον Άρη

Του Ντίνου Γιώτη

Ο άνθρωπος δεν έπαψε ποτέ να ατενίζει το στερέωμα πότε με φόβο και δέος και πότε με φιλοσοφική απορία και επιστημονική περιέργεια. Ωστόσο μόλις τον τελευταίο καιρό, κάτω από τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, άρχισε να αντιμετωπίζει σοβαρά τη Μεγάλη Εξοδο.
Για τον Αρθουρ Κλαρκ ο γείτονας μας στο ηλιακό σύστημα δεν είναι καταδικασμένος στην αιώνια  σιωπή. Εχει λόγους να το πιστεύει, όπως εξάλλου και τόσοι επιστήμονες στη NASA και αλλού που εργάζονται για την αποστολή στον Αρη. Στο γειτονικό πλανήτη υπάρχουν εν αφθονία όλα εκείνα τα στοιχεία με τα οποία δομήθηκε η ζωή στη Γή: οξυγόνο, υδρογόνο, άνθρακας, άζωτο. Αυτό είναι που κάνει τους ερευνητές να ελπίζουν ότι ο αποικισμός του Αρη είναι ζήτημα τεχνολογίας περισσότερο και λιγότερο περιβαλλοντικών συνθηκών.
"Ο πρωταρχικός στόχος είναι να κατασκευαστεί μια βάση που θα φιλοξενήσει τους πρωτους άποικους-ερευνητές και θα τους επιτρεψει να ζήσουν, για όσο διάστημα χρειαστεί, σε  ανεκτές συνθήκες προετοιμάζοντας τον ερχομό των άλλων αποστολών" εξηγεί στο βιβλίο του ο Αρθουρ Κλαρκ.
Έτσι οι πρώτοι σκαπανείς του Διαστήματος θα ζούν μέσα σε διαφανείς θόλους με ατμοσφαιρική πίεση που θα τους επιτρέπει να εργάζονται αναπνέοντας από απλές αναπνευστικές συσκευές  και οχι φορώντας βαρειά διαστημικά σκάφανδρα, όπως θα έκαναν  αν κυκλοφορούσαν στο πραγματικό περιβάλλον του πλανήτη.
Οι θόλοι  θα είναι κατασκευασμένοι από διαφανή και ανθεκτικά υλικά και θα αφήνουν το φως να μπαίνει μέσα, ενώ ταυτόχρονα θα προστατεύουν τους ανθρωπους  από την επικίνδυνη ηλιακή ακτινοβολια. Μια ομάδα ανθρώπων, πλήρως εκπαιδευμένοι στην τεχνολογία αλλά και στην ψυχολογία της απομόνωσης θα κληθούν να τα βγάλουν πέρα για αρκετο χρόνο σε ένα μέρος όπου θα πρέπει να μετράνε την κάθε ανάσα που θα παίρνουν.
Το μυστικό της επιτυχίας μιας αποστολής στον Αρη είναι η προσαρμοστικότητα και η αυτάρκεια των πρώτων "αρειανών" και αυτό θα φανεί όταν ο πρώτος μικρός θόλος "γεννήσει" και άλλους  και αυτοί με τη σειρά τους αποτελέσουν την πρώτη αποικία. Ενας τέτοιος χώρος θα μοιάζει με μια μικρή πράσινη όαση μέσα στην άγονη και αφιλόξενη έρημο του Αρη.
Οι βασικές προυποθέσεις, λένε οι επιστήμονες, για να αρχίσει να αποκτά ο πλανήτης περιβάλλον κατάλληλο για ζωή είναι να δημιουργηθεί ατμόσφαιρα και να αυξηθεί η θερμοκρασία του. Το φαινόμενο του θερμοκηπίου  είναι ο πλέον κατάλληλος μηχανισμός για να συμβεί αυτό. Η ατμόσφαιρα που θα αρχίσει να δημιουργείται θα εγκλωβίζει την ηλιακή ενέργεια που με τη σειρά της θα αυξάνει τη θερμοκρασία.
Για να δημιουργηθεί όμως κατάλληλη ατμόσφαιρα πρέπει με κάποιο τρόπο να απελευθερωθεί το οξυγόνο που βρίσκεται δεσμευμένο στους πολικούς πάγους, στο διοξείδιο του άνθρακα της σημερινης υποτυπώδους ατμόσφαιρας  και στα πετρώματα του υπεδάφους.
Ένας τρόπος είναι με φυτά που θα καταλώνουν το διοξείδιο του άνθρακα (όπως εξάλλου γίνεται και στη Γη) και θα παράγουν οξυγόνο. Ενας άλλος τρόπος είναι να πάρουν το οξυγόνο από τους αστεροειδείς-παγάκια που κυκλοφορούν στην περιοχή. Ενας τρίτος είναι από τα πετρώματα του υπεδάφους.
Οποιοι και αν είναι πάντως οι τρόποι ή οι συνδυασμοί αυτών που θα επιλεχθούν -και βεβαίως αυτό έχει σχέση και με τεχνολογίες που δεν έχουν ακόμα καν ανακαλυφθεί- το βέβαιο είναι ότι το ζωντάνεμα του πλανήτη θα πάρει χιλιάδες χρόνια. Η εξάπλωση της ζωής στον Αρη, όχι φυσικά μόνο με την παρουσία ανθρώπων εκεί σε τεχνητά περιβάλλοντα αλλά με την δημιουργία κλιματικών συνθηκών παρόμοιων με της Γης, όπου νερά θα κυλάνε, χορτάρι θα φυτρώνει και δένδρα θα κάνουν καρπούς πηγαίνει πολύ μακριά στο βάθος των μελλοντικών αιώνων.
Η Εδέμ μπορεί να περιμένει.Προς το παρόν οι επιστήμονες ψάχνουν να βρούν τα πλέον καταλληλα μέρη απ΄όπου θα μπορέσει να ξεκινήσει το πείραμα της ζωής στο νεκρό πλανήτη. Τα πανύψηλα ηφαίστεια δείχνουν από μακριά σαν οι "ιδανικοί" τόποι όπου μπορεί να ξεκινήσει το θαύμα της ζωής. Εκεί, μέσα στις τεράστιες καλδέρες, που θα παίξουν το ρόλο της ζεστής μήτρας, μπορεί να ανθίσει η ζωή ,αυτή τη φορά από τη σπορά που θα κάνει το γήινο χέρι. Οι πρωτοι παγοι θα αρχίσουν να λιώνουν, να σχηματιζονται οι πρώτες λιμνούλες και να τρέχουν τα πρώτα ρυάκια. Πάνω στους αγονους βράχους θα αρχισουν να φυτρώνουν τα πρώτα βρύα και οι λειχήνες. Στις απότομες πλαγιές θα ξεπεταχθούν τα πρώτα δένδρα που η μικρή βαρύτητα του πλανήτη θα τα κάνει να έχουν λεπτούς κορμούς και να ψηλώνουν πολύ γρήγορα. Σύντομα θα σχηματισθούν τα πρώτα δάση με υψη που θα ξεπερνούν τα 100 μέτρα. Αυτά θα παράγουν οξυγόνο που θα αυξάνει την πυκνότητα της ατμόσφαιρας που θα συγκρατεί την πολύτιμη ηλιακή ακτινοβολία που θα αυξάνει τη θερμοκρασία, που θα μεγαλώνει τα φυτά κ.ο.κ., όλα αυτά σε έναν ατέρμονο και ζωογόνο κύκλο, τον κύκλο της ζωής. Σιγά-σιγά το αμυδρό ροζ χρώμα της ατμόσφαιρας θα αρχίσει να αντικαθίσταται από ένα ξεπλυμένο μπλέ στην αρχή και ανοιχτό γαλάζιο μετά. Τα πρώτα πραγματικά σύννεφα θα αρχίσουν να εμφανίζονται στον ουρανό του πλανήτη.
Οι πρώτες βροχές θα ξαναπέσουν, μετά από τρία δισεκατομμύρια χρόνια, δίνοντας  ζωή στο άγονο χώμα του μεγάλου κάνυον  Chasm of the Dawn και της μεγάλης πεδιάδας Hellas.
Η μακριά Ανοιξη του πλανήτη Αρη, που θα κρατήσει εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια, φαίνεται πως θα ξεκινήσει απο τις βαθειές χαράδρες και τις απάνεμες κοιλάδες του. Εκεί όπου κάποτε  κύλησε νερό ίσως μια μέρα να ξανακυλήσει  και εκεί όπου σήμερα υπάρχουν  στεγνές κοίτες να τρέχουν ποτάμια. Εκεί που σήμερα χάσκουν απότομοι γκρεμοί να απλώνονται απέραντα δάση και εκεί που υπάρχουν μόνο βράχοι και σκόνη να υψώνονται πολιτείες. Iσως να είναι η εποχή που τα παιδιά των  κατοίκων της Νέας Γης θα ακούνε, μέσα από τα εξελιγμένα ακουστικά τους, τη  φωνή του Αρθουρ Κλαρκ που ηχογραφήθηκε σε ένα δίσκο-δώρο για τις μελλοντικές γενιές των ανθρώπων, που μια μέρα θα εγκατασταθούν στον Άρη, να τους μιλάει από τα βάθη του χρόνου: " Είμαι ο Άρθουρ Κλαρκ και σας μιλώ από τη Σρι-Λάνκα, ένα νησί στον Ινδικό ωκεανό, στον πλανήτη Γη. Είναι Άνοιξη του 1993 αλλά αυτό το μήνυμά μου προορίζεται για το μέλλον. Απευθύνομαι σε όλους εσάς -άντρες και γυναίκες-  που όταν ακούσετε αυτές τις λέξεις θα ζείτε στον Άρη...”


ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ
ΑΡΗΣ                           ΓΗ
Απόσταση από τον Ήλιο (εκατ.χλμ)                 228 km                       150 km
Περίοδος περιστροφής                               687 (γήινες) μέρες         364 μέρες
Διάρκεια ημέρας                                          24h 40m                       24h
Διάμετρος(χιλ.χλμ.)                                     6787 km                  12765 km
Κλίση                                                          24                             23
Βαρύτητα                                                 371 cm/sec                 981 cm/sec
Ατμοσφαιρική πίεση (σε μιλιμπάρ)                      7mb                         1000mb
Ατμοσφαιρική σύσταση                           CO2  97%, Ν2 3%        N2 78%, O2 21%
Θερμοκρασία                                         +10  έως -120 C             +40 έως -50C
Φεγγάρια