Το μυστήριο της συγγραφικής τέχνης

Του Kώστα Τραχανά

Επειδή παρακολούθησα το πρώτο σεμινάριο δημιουργικής γραφής, που έκανε η εφημερίδα ARTA PRESS στην Άρτα, τον Ιούνιο του 2006, θέλω να επισημάνω κάποια ερωτήματα, που θα προσπαθήσουν να απαντήσουν οι συγγραφείς Γιάννης Καλπούζος, Κώστας Κατσουλάρης και Βαγγέλης Ραπτόπουλος στο  σεμινάριο της 1ης Δεκεμβρίου.
Τι είναι η συγγραφή ή πώς γίνεται κάποιος συγγραφέας;  Τι είναι αυτή η συγγραφή ως ανθρώπινη δραστηριότητα ή ως κλίση, ή ως επάγγελμα, ή ως χαμαλοδουλειά, ή πιθανόν και ως τέχνη, και γιατί πια τόσοι άνθρωποι αισθάνονται υποχρεωμένοι να την υπηρετήσουν; Τι ακριβώς εννοούμε όταν λέμε συγγραφέας;  Tι είδους πλάσμα έχουμε στο μυαλό μας; Για ποιόν γράφουν οι συγγραφείς; Γιατί το κάνουν; Πώς το κάνουν; Από πού πηγάζει αυτό;   Με τι μοιάζει αυτό που κάνουν;  Πώς νοιώθουν όταν μπαίνουν μέσα στη διαδικασία ενός μυθιστορήματος ή διηγήματος; Γιατί προκαλούν τρόμο τα αχανή κενά διαστήματα της λευκής σελίδας;  Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και οι αντιξοότητες της συγγραφής;  Ποια είναι τα προβλήματα της δεξιοτεχνίας και πλοκής, χαρακτήρων και στυλ, ύφους και ενστίκτου , φόρμας και μορφής, πρώτου και τρίτου προσώπου, χρόνου ,χώρου και επιπέδου πραγματικότητας, αφηγητή και μετακίνησης, έμπνευσης και γλώσσας ,τίτλου και ενοτήτων, προλόγου και επιλόγου, συγγραφέα και αναγνώστη ; Ποιες οι διαφορές παραμυθάδων και συγγραφέων;
Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν κρυφά πως κυοφορούν ένα βιβλίο μέσα τους, οποίο θα μπορούσαν να γράψουν αν έβρισκαν απλώς χρόνο ,δηλαδή είχαν μια εμπειρία, για την οποία οι άλλοι θα ήθελαν να διαβάσουν, αλλά αυτό είναι το ίδιο με το να είσαι «συγγραφέας»; Για να το πούμε πιο ωμά: καθένας μπορεί να ανοίξει μια τρύπα σε νεκροταφείο , αυτό σημαίνει πως είναι και νεκροθάφτης;
Δεν θα πληγώσουν το νέο συγγραφέα η επαγγελματική μετριότητα των κριτικών, η αδιαφορία και η έλλειψη επικοινωνίας ανάμεσα στους ίδιους τους συγγραφείς, οι συκοφαντίες, η ευθυμία με την οποία οι περισσότεροι συγγραφείς ακούνε άσχημα νέα για άλλους συγγραφείς, η γενική δυσφορία του επαγγέλματος του συγγραφέα, η μοναχικότητά του, οι απαιτήσεις του, οι προσβολές του στο εγώ του, οι συνήθεις ενέδρες του; Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο στην Ιστορία του ανθρώπου, πότε γράφτηκε και πού; Ποια είναι τα πρώτα πέντε διασωθέντα ελληνικά μυθιστορήματα; Γιατί το μυθιστόρημα στην αρχική του μορφή ήταν υπόθεση του γυναικείου φύλου , ενώ το έπος του ανδρικού;  Γιατί ο Δον Κιχώτης και ο Σάντσο θεωρούνται  ότι αποτελούν τα αρχέτυπα της Ευρωπαικής μυθιστοριογραφίας;
Οι τρείς συγγραφείς, θα προτείνουν και θα συστήσουν εργαλεία πλοήγησης στη συγγραφική τέχνη, θα χαράξουν ένα καθαρό μονοπάτι για να το ακολουθήσουν άλλοι νέοι Αρτινοί συγγραφείς, διατηρώντας το σεβασμό τους για το θεμελιώδες μυστήριο και τη δύναμη της συγγραφικής τέχνης.
Καλή επιτυχία.
Σοβαρή υπενθύμιση: Κανείς δεν μπορεί να διδάξει σε κάποιον την δημιουργία, το πολύ, ανάγνωση και γραφή. Τα υπόλοιπα τα διδάσκει κανείς στον εαυτό του, όταν σκοντάφτει, πέφτει και σηκώνεται, χωρίς σταματημό.